اکسیژن مایع
اکسیژن مایع دارای رنگ آبی کم رنگ و به شدت پارامغناطیسی است ، می توان دید که این سیال بین قطب های یک آهنربای نعل اسبی قوی به حالت تعلیق در می آید .
نحوه تولید اکسیژن مایع :
اکسیژن مایع بطور طبیعی از هوا توسط تقطیر جزء به جزء در یک کارخانه برودتی جداسازی هوا بدست می آید .
کاربرد اکسیژن مایع :
در تجارت، اکسیژن مایع به عنوان یک گاز صنعتی طبقه بندی شده و به طور گسترده ای برای مقاصد صنعتی و پزشکی استفاده می شود.اکسیژن مایع برودتی بعنوان سوخت اکسید کننده برای برنامه های کاربردی موشک های فضاپیمایی است ، معمولا در ترکیب با هیدروژن مایع یا نفت سفید استفاده می شود. اکسیژن مایع دراین فرآیند نقش محرک و بالابرنده را دارد.در شاتل های فضایی , موشک ها , آپولو , سفینه های فضایی و… به طور گسترده ای از اکسیژن مایع استفاده می شود , که به دلیل نیاز به پر کردن مداوم , مصرف آن رو به کاهش است .از اکسیژن مایع به طور گسترده در ساخت مواد منفجره استفاده می شود .
نکات ایمنی کار با اکسیژن مایع :
گاز اکسیژن غیر آتشزا ست ولی باعث تسریع در سوختن مواد می شود. مخزن تحت فشار است و به هیچ وجه نباید سوراخ شود، تخلیه سریع گاز ممکن است باعث یخ زدگی شود، اکسیژن ممکن است باعث ناراحتی چشمی و پوستی شود، تماس با اکسیژن مایع باعث سوختگی برودتی میشود، برای استفاده سیلندر گاز اکسیژن باید حتما از تجهیزات تقلیل فشار استفاده شود و بعد از هر استفاده شیر حتما بسته شود و همچنین بعد از خالی شدن کپسول، مخازن نگهداری کپسول اکسیژن باید در مکانی خنک و همچنین دارای تهویه مناسب و بدور از هرگونه مواد قلیایی و اسیدی قرار گیرد. سیلندر ها حتما باید دارای کلاهک باشد و در محل خود ثابت گردد. ماکزیمم دمای محیط برای نگهداری سیلندراکسیژن تحت فشار ۵۲ درجه سانتیگراد می باشد.شارژ گاز اکسیژن تولید شده در ایران تا ۹۹٫۹ و برای اکسیژن مایع تا ۹۹٫۹۹ خالص می باشد. برای مصارف آزمایشگاهی و تخصصی بهتر است که از اکسیژن وارداتی با خلوص ۹۹٫۹۹۹ استفاده شود. فشار شارژ سیلندر اکسیژن ۴۰ لیتری ۱۵۰ بار معادل ۲۲۵۰ PSI و در سیلندر های ۵۰ لیتری فشار شارژ ۲۰۰ بار معادل ۳۰۰۰ PSI می باشد.
خواص اکسیژن مایع :
فاز |
مایع/گاز |
دسته |
گاز اکسید کننده |
نام شیمیایی |
O2 |
وزن ملکولی |
۳۲ g/mole |
نقطه ذوب |
-۲۱۹°C |
نقطه جوش |
-۱۸۳ °C |
دمای بحرانی |
-۱۱۸ °C |
چگالی نسبی، گاز |
۱٫۱ (۱=هوا) |
چگالی نسبی، مایع |
کاربرد ندارد |
فشار بخار |
کاربرد ندارد |
(mg/l)حلالیت در آب |
۳۹ mg/l |
ظاهر(رنگ) |
گاز بی رنگ |
بو |
بی بو |
سمی |
از اکسیژن غنی تر از ۲۱% باید اجتناب کرد |
اشتعال |
غیر قابل اشتعال- اکسید کننده |
اختناق آور |
نیست |
درصد وجود در اتمسفر % |
۲۰٫۹۴% |
UN Number |
۱۰۷۲ – Gas 1973 – Liquid |
Chemical Abstracts Service Number (CAS No.) |
۷۷۸۲-۴۴- |